Notka o Oddziale Poznańskim PTErg

Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego (PTErg) tworzą uczeni i praktycy reprezentujący różne gałęzie wiedzy oraz obszary działalności praktycznej. Jest to zgodne z duchem ergonomii jako nauki interdyscyplinarnej, zajmującej się badaniem problemów powstających na styku człowieka i techniki oraz projektowaniem i praktyczną realizacją rozwiązań technicznych i organizacyjnych zgodnych z zasadami ergonomii. Celem tej działalności jest dostosowanie rozwiązań technicznych i organizacyjnych do człowieka – z uwzględnieniem jego fizjologicznych, psychicznych i kulturowych możliwości oraz oczekiwań i wymagań. Rozwijane są trzy nurty działalności ergonomicznej.

Pierwszy obejmuje badania o charakterze poznawczym, dotyczące analizy skutków oddziaływania na człowieka czynników występujących w środowisku pracy i życia pozazawodowego, przy uwzględnieniu zróżnicowania cech ludzi: płci, wieku, stanu zdrowia itp. Badania takie realizują ergonomiści, mający bazowe wykształcenie w obszarach tzw. nauk o człowieku: lekarze, fizjolodzy, psycholodzy, socjolodzy, pedagodzy, a także ekonomiści i przedstawiciele sztuk plastycznych.

Drugi nurt dotyczy badania przyczyn powstawania czynników środowiska zewnętrznego, mających negatywny wpływ na dobrostan (zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne) człowieka. Źródła tych czynników należą do świata techniki i dlatego takimi badaniami o charakterze diagnostycznym oraz projektowym zajmują się głównie inżynierowie. Z uwagi na ich liczebną przewagę, cechą działalności ergonomistów Oddziału Poznańskiego PTErg są właśnie takie badania, które można nazwać inżynierią ergonomiczną. Można to pojęcie zdefiniować jako naukę i umiejętność wykonywania prac inżynierskich (projektowych i wdrożeniowych), których celem jest wytworzenie obiektów technicznych o wysokiej jakości ergonomicznej oraz bezpiecznych, zdrowych i przyjaznych warunków współdziałania człowieka i obiektów technicznych. Jakość ergonomiczna obiektu technicznego (wyrobu, narzędzia, maszyny, aparatu, przyrządu, sprzętu, pojazdu) jest to stopień spełnienia określonych kryteriów oceny, sformułowanych w postaci wymagań ergonomicznych zawartych w normach i innych zapisach obligatoryjnych (np. ministerialnych rozporządzeniach), literaturze przedmiotu, a także wyrażanych w opiniach użytkowników tych obiektów.

Trzeci nurt badań ergonomicznych obejmuje większe i bardziej złożone systemy, niż elementarny system człowiek – obiekt techniczny (np. pojedyncze stanowisko pracy). Takie mega systemy, złożone z wielu ludzi i wielu obiektów technicznych, stwarzają jakościowo nowe problemy, wymagające wiedzy z obszarów teorii zarządzania, ekonomii, socjologii, polityki gospodarczej, kultury, urbanistyki, bezpieczeństwa publicznego. Nurt ten nazwano makroergonomią.

Badania naukowe – poznawcze i utylitarne – prowadzone są w wielu poznańskich uczelniach wyższych: Politechnice Poznańskiej, Uniwersytecie im. A. Mickiewicza, Uniwersytecie Ekonomicznym, Uniwersytecie Przyrodniczym, Uniwersytecie Medycznym, przy zaangażowaniu kadry naukowo-dydaktycznej, doktorantów i studentów z kół naukowych, a także w kilku przemysłowych ośrodkach badawczych i przedsiębiorstwach.

Edwin Tytyk, 23.12.2016